ျမန္မာျပည္ေရာက္ အိနၵိယ ဘုရင္ၾကီး အေၾကာင္း

ဒုတိယ ဘဟာဒူး ဇဖာရွား

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေနထိုင္သြားတဲ့ နိုင္ငံျခား ဘုရင္ သံုးပါးထဲမွာ အိနၵိယက မဂိုဘုရင္က သခၤခ်ိဳင္းရယ္လို့ အထင္အရွား က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီသခၤ်ိဳင္းကို ၁၉၉ဝ ေက်ာ္မွ ျပန္ေတြ့ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အနွစ္တရာေက်ာ္ ေမ့ေပ်ာက္ ခံေနရတဲ့ မဂို ဘုရင္ ဇဖာရွားရဲ့ သခၤ ်ိဳင္းကို ျပန္ေတြ့ခဲ့တာဟာ သူ့ကို သူေတာ္စင္ အျဖစ္ ျကည္ညိုသူေတြ၊ အူရဒူ ကဗ်ာဆရာျကီး အျဖစ္ ေလးစားသူေတြ အတြက္ အားတက္စရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

သူ့ကို ေဒလီျမို့ကေန ျဗိတိသွ် ေတြ ဖမ္းေခၚလာျပီး အဲဒီတုန္းက သူတို့ သိမ္းထားစ ျမန္မာနိုင္ငံ ေအာက္ပိုင္းက ရန္ကုန္ျမို့ကို ပို့ပစ္ခဲ့ပါတယ္။

၁၈၆၂ ခု ရန္ကုန္က သိမ္သိမ္ငယ္ငယ္ သစ္သားအိမ္တလံုးမွာပဲ ဇဖာရွား ကံကုန္ ခ်ိန္မွာ သူ့ေဆြမ်ိုးတစုသာ ရွိခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေန့မွာပဲ ေရွြတိဂံု ဘုရားနားမွာ သူ့ကို ျဗိတိသွ် အစိုးရက မထင္မရွား ျမႈပ္နွံခဲ့ပါတယ္။

ဒါဟာ အနွစ္ ၃ဝဝ ေက်ာ္ အိနၵိယ တိုက္ငယ္ကို အုပ္ခ်ုပ္လာခဲ့တဲ့ မဂိုမင္းဆက္ ဘုရင္ေတြအတြက္ မလွမပ နိဂံုးခ်ုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အကၠဘာ၊ ျသရန္ဇစ္ စတဲ့ သူ့ရဲ့ ဘိုးေတာ္ ေဘးေတာ္ ဘုန္းျကီးတဲ့ မဂိုဘုရင္ေတြနဲ့ မတူဘဲ ၁၈၅၇ က စစ္ဗာရီ ပုန္ကန္မႈျကီးမွာ သူ နန္းက်ခဲ့ရပါတယ္။

ျဗိတိသွ် အေရွ့ အိနၵိယ ကုမၸဏီက လွြမ္းမိုးမႈကို မလိုလားတဲ့ အိနၵိယ တပ္သားေတြက ပုန္ကန္ရာမွာ ဇဖာရွားကို ေခါင္းေဆာင္တင္ဖို့ ျကိုးစား ခဲ့ျကပါတယ္။

အဲဒီ ပုန္ကန္မႈ က်ဆံုးျပီးေနာက္ ဘုရင္ျကီးကို သစၥာေဖာက္မႈ၊ ပုန္ကန္မႈေတြနဲ့ ဖမ္းျပီး ျမန္မာျပည္ကို ျပည္နွင္ဒဏ္ ခတ္လိုက္ပါတယ္။

အက်ယ္ခ်ုပ္ ဘဝနဲ့ သက္ေတာ္ ၈၇ နွစ္မွာ ဇဖာရွား ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ့ရဲ့ ကဗ်ာေတြကေတာ့ ဆက္ျပီး ရွင္က်န္ရစ္ပါတယ္။

သူ့ရဲ့ ဇဖာ ဆိုတဲ့ ကေလာင္အမည္က ေအာင္ျမင္မႈလို့ အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။

မဂိုဘုရင္ကို ဖမ္းဆီးခန္း

မဂို အင္ပါယာ ဟာ ၁၈ ရာစု ကုန္ခါနီးမွာ တန္ခိုးျသဇာေတြ ယုတ္ေလ်ာ့လာပါတယ္။ ဇဖာရွား နန္းတက္တဲ့ ၁၈၃၇ မွာေတာ့ သူ့ပိုင္နက္ဟာ ေဒလီျမို့နား ဝန္းက်င္မွာပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ့ရဲ့ ျသဇာခံေတြ အဖို့ သူဟာ ဘုရင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တျခား မဂိုဘုရင္ေတြ လိုပဲ သူဟာလည္း ဂ်င္ဂစ္ခန္နဲ့ တီမူးတို့လို မြန္ဂို ဘုရင္ျကီး ေတြဆီက တိုက္ရိုက္ ဆင္းသက္လာတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။ သူ နတ္ရြာစံတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ကမၻာေပၚမွာ တန္ခိုးအျကီးဆံုး မင္းဆက္ တဆက္ ဆံုးခန္းတိုင္တာ ပါပဲ။

သူ့ေနာက္လိုက္ေတြ ေျခရာခံမလာနိုင္ေအာင္ ဇဖာရွားကို ျဗိတိသွ် အစိုးရက မထင္မရွား ျမႈပ္နွံခဲ့ပါတယ္။ သူဆံုးတဲ့ သတင္းက အိနၵိယကို ေရာက္ဖို့ နွစ္ပတ္ ျကာျပီး ဘယ္သူမွ သတိမျပုမိလိုက္ျကပါဘူး။

ဒီလို အနွစ္ တရာေက်ာ္ တိမ္ျမုပ္ ေနခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၈ဝ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြမွာ အိနၵိယ ရုပ္သံဇာတ္လမ္းေတြေျကာင့္ သူ့နာမည္ ျပန္ထင္ရွားလာပါတယ္။

သူ့နာမည္ မွည့္ထားတဲ့ လမ္းေတြလည္း ေဒလီနဲ့ ကရာခ်ိမွာ ရွိလာသလို ဒါကာမွာလည္း ပန္းျခံ တခုကို သူ့နာမည္နဲ့ ျပန္မွည့္ခဲ့ပါတယ္။

ဇဖားဟာ သူေတာ္စင္ ကဗ်ာဆရာ အျဖစ္ ထင္ရွားသလို ဟိနၵူ မြတ္ဆလင္ စည္းလံုးမႈရဲ့ အေရးျကီးပံုကို သိတဲ့ သူပါလို့ သမိုင္းဆရာ William Dalrymple က ေျပာပါတယ္။

သူဟာ သူရဲေကာင္း ေတာ္လွန္ေရး သမား တေယာက္ မျဖစ္ခဲ့ ေပမယ့္ သူ့ဘိုးေတာ္ အကၠဘာ ဘုရင္ျကီးလိုပဲ သည္းခံတရား အားျကီးတဲ့ လူမ်ိုးစံု အစၥလာမ္ ယဉ္ေက်းမႈကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္လို့လည္း Dalrymple က ဆိုပါတယ္။

ဇဖာရွားရဲ့ ခမည္းေတာ္ ဒုတိယ အကၠဘာရွား က မြတ္ဆလင္ ျဖစ္ျပီး မယ္ေတာ္ ကေတာ့ ရာဇပုတ္ အနြယ္ ဟိနၵူ မင္းသမီး တပါး ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ဗာရီ ပုန္ကန္မႈျကီး

၁၈၅၇ ပုန္ကန္မႈေျကာင့္ ျဗိတိသွ်ေတြ အထိနာ

• ေမ ၁ဝ မွာ အိနၵိယ ေျမာက္ပိုင္း မီရြတ္မွာ စစ္သားေတြ သူပုန္ထ၊ ပုန္ကန္မႈက ေဒလီ၊ အဂၢရာ၊ လက္ကေနာင္းနဲ့ ကန္ပူထိ ျပန့္
• အေနာက္တိုင္း စံေတြ၊ ဥပေဒေတြနဲ့ ခရစ္ယာန္ ဝါဒကို ျဖန့္ခ်ိရာက မေက်နပ္မႈ ျဖစ္ခဲ့ျက
• ပန္ဂ်ပ္က ဆစ္ခ္ တပ္ေတြ၊ အေနာက္ေျမာက္ နယ္ျခားက ပထန္ေတြကို သံုးျပီး ျဗိတိသွ်က ပုန္ကန္မႈကို နွိမ္နင္း ၊ ေဒလီကို စက္တင္ဘာမွာ ျပန္သိမ္းမိ
• နွစ္ဘက္စလံုး တဘက္နဲ့ တဘက္ အျပန္အလွန္ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ့ စြပ္စြဲ၊ သူပုန္ေတြက ျဗိတိသွ် အမ်ိုးသမီးနဲ့ ကေလးေတြကို သတ္ျဖတ္သလို ေထာင္နဲ့ခ်ီတဲ့ သူပုန္ တပ္သားေတြနဲ့ ေထာက္ခံသူေတြကို သတ္တယ္ဆိုျပီး ျဗိတိသွ်ဘက္ကို စြပ္စြဲ
• ၁၈၅၈ ဇူလိုင္မွာ ပုန္ကန္မႈ အဆံုးသတ္ျပီး အေရွ့အိနၵိယ ကုမၸဏီကို ဖ်က္သိမ္း၊ ျဗိတိသွ် အစိုးရ အိနၵိယမွာ တိုက္ရိုက္ အုပ္ခ်ုပ္မႈ စတင္

ကိုးကား ။ ။ ျဗိတိန္နိကား စြယ္စံုက်မ္း၊ ဘီဘီစီ သမိုင္းဌာန

ရန္ကုန္က ဆိတ္ျငိမ္တဲ့ လမ္းတခုမွာ ရွိတဲ့ ဇဖာရွားရဲ့ ဂူဟာ အိနၵိယရဲ့ လွိုင္းအထန္ဆံုး သမိုင္းတေကြ့ကို ျပန္သတိရေစပါတယ္။

ေရွြတိဂံု ေျခရင္းက သခၤ ်ိဳင္းေတာ္

ဇဖာရွားကို အနီးတဝိုက္က ျဗိတိသွ် စစ္တပ္ဝင္းထဲမွာ ျမႈပ္ထားမွန္း သိျကေပမယ့္ ၁၉၉၁ ကမွ သူ့ဂူကို ရွာေတြ့တာပါ။ အဲဒီ တပ္ဝင္းထဲမွာပဲ သူ့မိသားစုကို ဖမ္းဆီးထားခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမာင္းတူးတဲ့ အလုပ္သမားေတြက အုတ္ရိုးတခုကို ေတြ့ရာကေန ဘုရင္ျကီးရဲ့ ဂူမွန္း သိလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္မွ လူထု အလႉေငြနဲ့ ျပန္ျပီး မြမ္းမံ ထိန္းသိမ္းခဲ့ရတာပါ။

မဂိုဘုရင္ရဲ့ ရန္ကုန္ေရာက္ မိဘုရားျကီး

သူ့ဘိုးေတာ္ေတြရဲ့ ျကီးက်ယ္ ခမ္းနားတဲ့ သခၤ࿿်ိုင္းဂူျကီးေတြနဲ့ မတူဘဲ ဇဖာရွားရဲ့ ဂူက ေသးငယ္နွိမ့္ခ်လြန္းပါတယ္။ တံခါးဝမွာ သူ့နာမည္နဲ့ ဘြဲ့ေတာ္ကို သံကိုင္းေပၚမွာ ေရးထြင္းထားပါတယ္။ ေျမညီထပ္မွာ သူ့မိဘုရားျကီး တပါးနဲ့ ေျမးေတာ္ မင္းသမီးရဲ့ ဂူေတြ ရွိပါတယ္။

အဲဒီေအာက္က ေျမေအာက္ထပ္မွာေတာ့ ဘုရင္ျကီးရဲ့ ဂူကို နွင္းဆီပန္းေတြနဲ့ တျခား ပန္းေပါင္းစံု ဖံုးလွြမ္းျပီး ေတြ့ရပါတယ္။

မီးတိုင္ရွည္ တခု ဂူေပၚမွာ တြဲေလာင္းက် ေနျပီး သူ့ရုပ္ပံုေတြကို နံရံမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ေနာက္တခန္းမွာေတာ့ ဗလီတခု ရွိပါတယ္။

ဒီ သခၤ࿿်ိုင္းေတာ္ ဒါရ္ဂါေတာ္ဟာ ရန္ကုန္က မြတ္ဆလင္ေတြ လာျပီး ပူေဇာ္ဝတ္ျပုရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

သူ့ကို ဆူဖီ သူေတာ္စင္ လို့ မွတ္ယူျကတာမို့ လာျပီး ျကည္ညိုျကတာလို့ ဂူဗိမာန္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ့က ဘ႑ဍာထိန္း ဦးေအးလြင္က ေျပာပါတယ္။

သူ့ဂူနားမွာ လာျပီး တရားထိုင္ျက၊ ဆုေတာင္းျက လုပ္ျကသလို ဆုေတာင္းျပည့္ရင္ လာျပီး လႉဒါန္းတာေတြ ရွိတယ္လို့လည္း ဆိုပါတယ္။

 မဂိုဘုရင္ရဲ့ ရန္ကုန္ေရာက္ မိဘုရားျကီး

ဇဖာရွားဟာ အူရဒူ ဘာသာမွာ ကြ်မ္းက်င္ ပိုင္နိုင္သူမို့ သူ့ရဲ့ ဘဝ ကဗ်ာ အခ်စ္ ကဗ်ာ ေတြဟာ ထင္ရွားပါတယ္။
သူ့ကို ေရးစရာ စကၠူနဲ့ ကေလာင္တံ မေပးတဲ့ အက်ဉ္းစံ ဘဝမွာေတာင္ ဘုရင္ျကီးဟာ မီးေသြးနဲ့ နံရံေတြမွာ စာစပ္ သီကံုးခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီကဗ်ာ တခ်ို့ကို သူ့ဂူမွာ ေရးထြင္းထားပါတယ္။
ဧကရာဇ္ တပါးအေနနဲ့ ဇဖာရွားဟာ စစ္တပ္ တတပ္ကို မညွြန္ျကား နိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူကို ေရွ့တင္ျပီး ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္ခဲ့မႈဟာ ဟိနၵူနဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြကို ညီညြတ္ ေစခဲ့ပါတယ္။ နွစ္ဘက္စလံုးက ေထာင္နဲ့ခ်ီတဲ့ စစ္သားေတြ ဟာ မဂိုမင္းဆက္ကို ျပန္နန္းတင္ဖို့ အတြက္ ျဗိတိသွ် ေတြကို ေတာ္လွန္ခဲ့ျကတယ္လို့ သမိုင္းဆရာေတြက ဆိုျကပါတယ္။
ဒီ ၂ဝ၁၇ မွာ ဒီပုန္ကန္မႈျကီး အနွစ္ ၁၆ဝ ျပည့္ေပမယ့္ အိနၵိယမွာေတာ့ ထင္ထင္ရွားရွား အမွတ္ရျကတာ မရွိပါဘူး။
အဲဒီ နိုင္ငံမွာ အမ်ိုးသားေရးနဲ့ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္တာေတြ ေရွ့တန္းေရာက္ေနခ်ိနမွာ ဇဖာရွားရဲ့ ဘာသာေရး အရ သည္းခံမႈက ထင္ထင္ရွားရွား ကေန့ထိ ရွိေနပါတယ္။

သူ့ထီးနန္းနဲ့ နိုင္ငံကို လက္လွြတ္ခဲ့ရေပမယ့္ သူေတာ္စင္ ကဗ်ာဆရာျကီး အျဖစ္ လူေတြရဲ့ အသည္းနွလံုးကို ဖမ္းစား ထားနိုင္ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဇဖာရွားရဲ့ ပံုရိပ္လွြာ

Unicode

မြန်မာပြည်ရောက် အိန္ဒိယ ဘုရင် အန်ဘာရာဆန် အီသီရာဂျန်

မြန်မာနိုင်ငံမှာ နေထိုင်သွားတဲ့ နိုင်ငံခြား ဘုရင် သုံးပါးထဲမှာ အိန္ဒိယက မဂိုဘုရင်က သင်္ချိုင်းရယ်လို့ အထင်အရှား ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဒီသင်္ချိုင်းကို ၁၉၉ဝ ကျော်မှ ပြန်တွေ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အနှစ်တရာကျော် မေ့ပျောက် ခံနေရတဲ့ မဂို ဘုရင် ဇဖာရှားရဲ့ သင်္ချိုင်းကို ပြန်တွေ့ခဲ့တာဟာ သူ့ကို သူတော်စင် အဖြစ် ကြည်ညိုသူတွေ၊ အူရဒူ ကဗျာဆရာကြီး အဖြစ် လေးစားသူတွေ အတွက် အားတက်စရာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

သူ့ကို ဒေလီမြို့ကနေ ဗြိတိသျှ တွေ ဖမ်းခေါ်လာပြီး အဲဒီတုန်းက သူတို့ သိမ်းထားစ မြန်မာနိုင်ငံ အောက်ပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့ကို ပို့ပစ်ခဲ့ပါတယ်။

၁၈၆၂ ခု ရန်ကုန်က သိမ်သိမ်ငယ်ငယ် သစ်သားအိမ်တလုံးမှာပဲ ဇဖာရှား ကံကုန် ချိန်မှာ သူ့ဆွေမျိုးတစုသာ ရှိခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီနေ့မှာပဲ ရွှေတိဂုံ ဘုရားနားမှာ သူ့ကို ဗြိတိသျှ အစိုးရက မထင်မရှား မြှုပ်နှံခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ အနှစ် ၃ဝဝ ကျော် အိန္ဒိယ တိုက်ငယ်ကို အုပ်ချုပ်လာခဲ့တဲ့ မဂိုမင်းဆက် ဘုရင်တွေအတွက် မလှမပ နိဂုံးချုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အက္ကဘာ၊ သြရန်ဇစ် စတဲ့ သူ့ရဲ့ ဘိုးတော် ဘေးတော် ဘုန်းကြီးတဲ့ မဂိုဘုရင်တွေနဲ့ မတူဘဲ ၁၈၅၇ က စစ်ဗာရီ ပုန်ကန်မှုကြီးမှာ သူ နန်းကျခဲ့ရပါတယ်။

ဗြိတိသျှ အရှေ့ အိန္ဒိယ ကုမ္ပဏီက လွှမ်းမိုးမှုကို မလိုလားတဲ့ အိန္ဒိယ တပ်သားတွေက ပုန်ကန်ရာမှာ ဇဖာရှားကို ခေါင်းဆောင်တင်ဖို့ ကြိုးစား ခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီ ပုန်ကန်မှု ကျဆုံးပြီးနောက် ဘုရင်ကြီးကို သစ္စာဖောက်မှု၊ ပုန်ကန်မှုတွေနဲ့ ဖမ်းပြီး မြန်မာပြည်ကို ပြည်နှင်ဒဏ် ခတ်လိုက်ပါတယ်။

အကျယ်ချုပ် ဘဝနဲ့ သက်တော် ၈၇ နှစ်မှာ ဇဖာရှား ကွယ်လွန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူ့ရဲ့ ကဗျာတွေကတော့ ဆက်ပြီး ရှင်ကျန်ရစ်ပါတယ်။

သူ့ရဲ့ ဇဖာ ဆိုတဲ့ ကလောင်အမည်က အောင်မြင်မှုလို့ အဓိပ္ပာယ် ရပါတယ်။

မဂို အင်ပါယာ ဟာ ၁၈ ရာစု ကုန်ခါနီးမှာ တန်ခိုးသြဇာတွေ ယုတ်လျော့လာပါတယ်။ ဇဖာရှား နန်းတက်တဲ့ ၁၈၃၇ မှာတော့ သူ့ပိုင်နက်ဟာ ဒေလီမြို့နား ဝန်းကျင်မှာပဲ ရှိပါတော့တယ်။ ဒါပေမဲ့ သူ့ရဲ့ သြဇာခံတွေ အဖို့ သူဟာ ဘုရင်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

တခြား မဂိုဘုရင်တွေ လိုပဲ သူဟာလည်း ဂျင်ဂစ်ခန်နဲ့ တီမူးတို့လို မွန်ဂို ဘုရင်ကြီး တွေဆီက တိုက်ရိုက် ဆင်းသက်လာတယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ သူ နတ်ရွာစံတဲ့ အချိန်မှာတော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ တန်ခိုးအကြီးဆုံး မင်းဆက် တဆက် ဆုံးခန်းတိုင်တာ ပါပဲ။

သူ့နောက်လိုက်တွေ ခြေရာခံမလာနိုင်အောင် ဇဖာရှားကို ဗြိတိသျှ အစိုးရက မထင်မရှား မြှုပ်နှံခဲ့ပါတယ်။ သူဆုံးတဲ့ သတင်းက အိန္ဒိယကို ရောက်ဖို့ နှစ်ပတ် ကြာပြီး ဘယ်သူမှ သတိမပြုမိလိုက်ကြပါဘူး။

ဒီလို အနှစ် တရာကျော် တိမ်မြုပ် နေခဲ့ပေမယ့် ၁၉၈ဝ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ အိန္ဒိယ ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွေကြောင့် သူ့နာမည် ပြန်ထင်ရှားလာပါတယ်။

သူ့နာမည် မှည့်ထားတဲ့ လမ်းတွေလည်း ဒေလီနဲ့ ကရာချိမှာ ရှိလာသလို ဒါကာမှာလည်း ပန်းခြံ တခုကို သူ့နာမည်နဲ့ ပြန်မှည့်ခဲ့ပါတယ်။

ဇဖားဟာ သူတော်စင် ကဗျာဆရာ အဖြစ် ထင်ရှားသလို ဟိန္ဒူ မွတ်ဆလင် စည်းလုံးမှုရဲ့ အရေးကြီးပုံကို သိတဲ့ သူပါလို့ သမိုင်းဆရာ William Dalrymple က ပြောပါတယ်။

သူဟာ သူရဲကောင်း တော်လှန်ရေး သမား တယောက် မဖြစ်ခဲ့ ပေမယ့် သူ့ဘိုးတော် အက္ကဘာ ဘုရင်ကြီးလိုပဲ သည်းခံတရား အားကြီးတဲ့ လူမျိုးစုံ အစ္စလာမ် ယဉ်ကျေးမှုကို ဖော်ဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်တယ်လို့လည်း Dalrymple က ဆိုပါတယ်။

ဇဖာရှားရဲ့ ခမည်းတော် ဒုတိယ အက္ကဘာရှား က မွတ်ဆလင် ဖြစ်ပြီး မယ်တော် ကတော့ ရာဇပုတ် အနွယ် ဟိန္ဒူ မင်းသမီး တပါး ဖြစ်ပါတယ်။

ဇဖာရှားကို အနီးတဝိုက်က ဗြိတိသျှ စစ်တပ်ဝင်းထဲမှာ မြှုပ်ထားမှန်း သိကြပေမယ့် ၁၉၉၁ ကမှ သူ့ဂူကို ရှာတွေ့တာပါ။ အဲဒီ တပ်ဝင်းထဲမှာပဲ သူ့မိသားစုကို ဖမ်းဆီးထားခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

မြောင်းတူးတဲ့ အလုပ်သမားတွေက အုတ်ရိုးတခုကို တွေ့ရာကနေ ဘုရင်ကြီးရဲ့ ဂူမှန်း သိလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်မှ လူထု အလှူငွေနဲ့ ပြန်ပြီး မွမ်းမံ ထိန်းသိမ်းခဲ့ရတာပါ။

မဂိုဘုရင်ရဲ့ ရန်ကုန်ရောက် မိဘုရားကြီး

သူ့ဘိုးတော်တွေရဲ့ ကြီးကျယ် ခမ်းနားတဲ့ သင်္ချိုင်းဂူကြီးတွေနဲ့ မတူဘဲ ဇဖာရှားရဲ့ ဂူက သေးငယ်နှိမ့်ချလွန်းပါတယ်။ တံခါးဝမှာ သူ့နာမည်နဲ့ ဘွဲ့တော်ကို သံကိုင်းပေါ်မှာ ရေးထွင်းထားပါတယ်။ မြေညီထပ်မှာ သူ့မိဘုရားကြီး တပါးနဲ့ မြေးတော် မင်းသမီးရဲ့ ဂူတွေ ရှိပါတယ်။

အဲဒီအောက်က မြေအောက်ထပ်မှာတော့ ဘုရင်ကြီးရဲ့ ဂူကို နှင်းဆီပန်းတွေနဲ့ တခြား ပန်းပေါင်းစုံ ဖုံးလွှမ်းပြီး တွေ့ရပါတယ်။

မီးတိုင်ရှည် တခု ဂူပေါ်မှာ တွဲလောင်းကျ နေပြီး သူ့ရုပ်ပုံတွေကို နံရံမှာ ချိတ်ဆွဲထားပါတယ်။ နောက်တခန်းမှာတော့ ဗလီတခု ရှိပါတယ်။

ဒီ သင်္ချိုင်းတော် ဒါရ်ဂါတော်ဟာ ရန်ကုန်က မွတ်ဆလင်တွေ လာပြီး ပူဇော်ဝတ်ပြုရာ ဖြစ်လာပါတယ်။

သူ့ကို ဆူဖီ သူတော်စင် လို့ မှတ်ယူကြတာမို့ လာပြီး ကြည်ညိုကြတာလို့ ဂူဗိမာန် စောင့်ရှောက်ရေး အဖွဲ့က ဘဏ္ဍာထိန်း ဦးအေးလွင်က ပြောပါတယ်။

သူ့ဂူနားမှာ လာပြီး တရားထိုင်ကြ၊ ဆုတောင်းကြ လုပ်ကြသလို ဆုတောင်းပြည့်ရင် လာပြီး လှူဒါန်းတာတွေ ရှိတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ဇဖာရှားဟာ အူရဒူ ဘာသာမှာ ကျွမ်းကျင် ပိုင်နိုင်သူမို့ သူ့ရဲ့ ဘဝ ကဗျာ အချစ် ကဗျာ တွေဟာ ထင်ရှားပါတယ်။

သူ့ကို ရေးစရာ စက္ကူနဲ့ ကလောင်တံ မပေးတဲ့ အကျဉ်းစံ ဘဝမှာတောင် ဘုရင်ကြီးဟာ မီးသွေးနဲ့ နံရံတွေမှာ စာစပ် သီကုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီကဗျာ တချို့ကို သူ့ဂူမှာ ရေးထွင်းထားပါတယ်။

ဧကရာဇ် တပါးအနေနဲ့ ဇဖာရှားဟာ စစ်တပ် တတပ်ကို မညွှန်ကြား နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ သူကို ရှေ့တင်ပြီး တော်လှန် ပုန်ကန်ခဲ့မှုဟာ ဟိန္ဒူနဲ့ မွတ်ဆလင်တွေကို ညီညွတ် စေခဲ့ပါတယ်။ နှစ်ဘက်စလုံးက ထောင်နဲ့ချီတဲ့ စစ်သားတွေ ဟာ မဂိုမင်းဆက်ကို ပြန်နန်းတင်ဖို့ အတွက် ဗြိတိသျှ တွေကို တော်လှန်ခဲ့ကြတယ်လို့ သမိုင်းဆရာတွေက ဆိုကြပါတယ်။

ဒီ ၂ဝ၁၇ မှာ ဒီပုန်ကန်မှုကြီး အနှစ် ၁၆ဝ ပြည့်ပေမယ့် အိန္ဒိယမှာတော့ ထင်ထင်ရှားရှား အမှတ်ရကြတာ မရှိပါဘူး။

အဲဒီ နိုင်ငံမှာ အမျိုးသားရေးနဲ့ ဘာသာရေး အစွန်းရောက်တာတွေ ရှေ့တန်းရောက်နေချိနမှာ ဇဖာရှားရဲ့ ဘာသာရေး အရ သည်းခံမှုက ထင်ထင်ရှားရှား ကနေ့ထိ ရှိနေပါတယ်။

သူ့ထီးနန်းနဲ့ နိုင်ငံကို လက်လွှတ်ခဲ့ရပေမယ့် သူတော်စင် ကဗျာဆရာကြီး အဖြစ် လူတွေရဲ့ အသည်းနှလုံးကို ဖမ်းစား ထားနိုင်ဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

This article first appeared in ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္  on November 10, 2017 of ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္း Website.

We acknowledged © of ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္း and thus full credit given to ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္း.

We are non-profits volunteers and we only retrieved this news to support all communities in Myanmar who do not know how to get access to news, have no luxuries Medias and only have a phone in theirs hands. 

Reference Link: http://www.bbc.com/burmese/in-depth-41942488?ocid=socialflow_facebook

Photo Credit to The British Library, ALAMY, GETTY IMAGES, 

Retrieved Date: 10/11/ 2017